Bajkoterapia – metoda wspierająca rozwój emocjonalny dzieci

Bajki od zarania dziejów były metodą przekazywania wiedzy dzieciom. Każdy z nas zapewne pamięta, najczęściej opowiadane historie z dzieciństwa lub te, które wywołały szczególnie dużo emocji podczas słuchania lub czytania. Obecnie podkreśla się jak ważne dla rozwoju małego dziecka jest wspólne czytanie. Bajki i baśnie mogą pobudzać wyobraźnię, rozwijać zdolności językowe, jak i pomagać w rozwoju społecznym młodego człowieka.

Na szczególną uwagę zasługują bajki terapeutyczne, stworzone specjalnie z myślą o pomocy w rozumieniu i radzeniu sobie z własnymi emocjami, które jakże burzliwie bywają widoczne w zachowaniu dziecka. Bajka terapeutyczna pomaga rozpoznawać i nazywać stany emocjonalne, które towarzyszą każdemu z nas. Opisują co dzieje się w ciele i myślach podczas doświadczania złości, lęku czy strachu, jednak co najważniejsze, w bajce terapeutycznej zawsze pojawia się tzw. ekspert, który akceptuje to co dzieje się z bohaterem, pokazując że każdy z nas czasem doświadcza różnych emocji i jest to zupełnie normalne. Ekspert, który może przybierać różne postacie (może być zwierzęciem, człowiekiem, lub jakąś fantastyczną postacią) pokazuje także, co dziecko może zrobić kiedy czuje np. złość. Pomimo iż w bajkach terapeutycznych mogą pojawić się magiczne stworzenia, czary i inne elementy „nie z tego świata”, sposoby radzenia sobie z emocjami są jak najbardziej realne.
Bajka terapeutyczna jest prostą i bardzo skuteczną metodą wspierania rozwoju emocjonalnego dzieci od 3 do około 10 roku życia. Jest wiele bajek opisujących różnorakie sytuacje, które mogą być trudne i emocjonalnie wymagające dla dziecka, takie jak: pójście do przedszkola, wizyta u lekarza, rozwód rodziców, czy strach przed ciemnością.

Czasem tak trudno jest nam, rodzicom i wychowawcom wytłumaczyć np. śmierć ukochanego dziadka dostosowując treść do wieku i poziomu rozwoju małego człowieka. W takich sytuacjach bardzo pomocne bywają bajki terapeutyczne, nie bez powodu zwane bajkami-pomagajkami. Dzięki opowiadaniu, możemy w bezpieczny sposób zacząć rozmowę dotyczącą trudnej sytuacji. Pamiętajmy jednak aby podczas czytania być uważnym na reakcje dziecka. Jeśli nie chce słuchać danej bajki, nie zmuszajmy do tego, a wróćmy do tematu za jakiś czas.
Do bajek terapeutycznych sięgajmy także na co dzień, aby nauczyć dziecko rozpoznawania i nazywania emocji które przeżywa. Czasem nam dorosłym także przydatne może wydać się spojrzenie, z perspektywy dziecka, na sytuacje z którymi ono boryka się na co dzień.

Aleksanra Dopierała

Psycholog